پنتا اریتریتول

پنتا اریتریتول چیست و چه کاربردی دارد؟

 

وقتی سخن از ترکیبات آلی به میان می آید قطعا پنتا اریتریتول خود را نشان می دهد. این ماده جزو ترکیبات آلی است که به شکل الکل صنعتی و کریستالی شناخته شده می باشد و از ساختار مولکولی ساخته شده است که تا حدودی می توان گفت که فرمولاسیون پیچیده ای دارد. در واقع این ترکیب در شکل طبیعی خود به صورت جامد است که رنگ سفیدی دارد.

استفاده از این ترکیب آلی در صنایع شیمیایی در سطح وسیع صورت می گیرد، چرا که ماده اساسی و اولیه در صنعت شیمیایی می باشد. بیشترین بهره گیری از این ماده در صنعت رنگ سازی می باشد. در مورد عوارضی مانند سمی بودن نیز باید گفت که تاکنون موردی یافت نشده است اما اگر با پوست بدن و چشم برخورد داشته باشد سبب خارش می گردد و با استنشاق غبار های این ترکیب، ریه ها دچار مشکل خواهد شد.

این ترکیب آلی در گروه پلی اُل ها جای می گیرد. رایج ترین فرمول ساختاری برای این ترکیب آلی به این شکل است که اتم مرکزی به چهار گروه هیدروکسی اتصال دارد. پنتا اریتریتول دارای چندین نام متداول است که با آن اسامی نیز شناخته شده می باشد که عبارتند از: مونو پنتا اریتریتول، تترا متیلول متان، 1و3-پروپان دی اُل و 2و2-بیس یا هیدروکسی متیل.

از آنجایی که این ترکیب آلی به ضربه ی وارده به ترکیب بسیار حساس می باشد و خیلی سریع عکس العمل نشان می دهد به این خاطر جهت کم کردن این واکنش ها، به ترکیب مورد نظر موادی مانند تی ان تی، پارافین و یا دی نیترو تلوئون می افزایند.


خصوصیات فیزیکی و شیمیایی این ترکیب آلی به قرار زیر می باشد:

 

فرمول مولکولی: C5H12O4

جرم مولی: ۱۳۶٫۱۵ گرم بر مول

حلال در دیگر مواد: قابل حل در اتیلن گلایکول، متانول، گلیسرول، اتانول و فرمالدهید و نامحلول در اتر، تتراکلرید کربن ، استون و پارافین

حلال در آب:  g6/5 در  cc100 آب با دمای 15 درجه
جرم مولی: 15/136 g/mol
دانسیته: 396/1 g/cm3
نقطه جوش: 276 درجه سانتی گراد
نقطه ذوب: 5/260 درجه سانتی گراد

فشار بخار: 0/00000008 میلی متر جیوه

 

پنتا اریتریتول در کجا کاربرد دارد؟

 

از آنجایی که این ترکیب آلی به سادگی اشتعال نمی پذیرد به همین دلیل در صنعت شیمیایی کاربرد بسیاری زیادی دارد. از جمله کاربرد های آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • در کارخانجات رنگسازی
  • صنعت دارویی
  • برای تولید مواد و صنایع نظامی
  • ساخت رزین های آلکیدی
  • برای ساخت مونومر های ضد اشعه
  • به عنوان تثبیت کننده پلی وینیل کلراید (PVC)
  • در فرایند سنتز پلی یورتان
  • برای تولید استر ها
  • به کارگیری در ساختن روان کننده های مصنوعی
  • برای فراهم آوردن سنتز رنگدانه ها
  • در ساختار آنتی اکسیدان ها
  • به عنوان مواد اولیه در ساخت مواد منفجره
  • در ساخت و تولید لوازم آرایشی
انیدرید مالئیک